Tekst źródłowy strony Scenariusz 13 - „My jesteśmy krasnoludki…” – gama ułożona z Mistrzowskich kwadratów


== Wstęp: ==

Na zajęciach przeprowadzonych według tego scenariusza, dźwięki gamy zostaną „zapisane” za pomocą kolorowych kwadratów, każdy kolor będzie miał swój odpowiednik w postaci jednego z 8 dźwięków. Prawidłowo odczytane stworzą melodię „My jesteśmy krasnoludki…”. 
Zanim dzieci zagrają utwór muzyczny, przyjrzą się budowie dzwonków diatonicznych (dzieci starsze), lub bum bum rurek® (dzieci młodsze) i spróbują odwzorować ich schemat na macie, za pomocą kolorowych kwadratów. Bum bum rurki świetnie sprawdzą się również w przypadku dzieci starszych, w przypadku wyboru dzwonków diatonicznych, jako instrumentu dla dzieci młodszych, warto jednemu dziecku do grania przydzielić tylko jeden dźwięk (opanowanie gry całej melodii może być za trudne).

[[Plik:krasnoludki1.jpg]]

'''Wiek: 3 – 6 lat'''

'''Cele ogólne:'''
* Ćwiczenie percepcji i pamięci słuchowej,
* Rozwijanie słuchu muzycznego, wrażliwości słuchowej.

'''Cele szczegółowe:'''

'''Dziecko''':

* uważnie słucha muzyki,
* wie, jak wyglądają dzwonki diatoniczne,
* wie, że każda płytka w dzwonkach to inny dźwięk,
* wie, że długość płytki wpływa na dźwięk (czym dłuższa płytka, tym niższy dźwięk),
* potrafi zaśpiewać piosenkę,
* potrafi zagrać na dzwonkach diatonicznych prostą melodię.

'''Zgodność z Podstawą Programową z dnia 17 czerwca 2016 roku (obowiązującą od dnia 01.09.2016):'''

* Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych (1 obszar podstawy programowej wych. Przedszkolnego),
* Wspomaganie rozwoju mowy, oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci (3 obszar podstawy programowej wych. Przedszkolnego),
* Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia (4 obszar podstawy wych. Przedszkolnego),
* Wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec (8 obszar podstawy wych. Przedszkolnego),
* Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci, poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych (10 obszar podstawy programowej wych. Przedszkolnego),
* Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną (13 obszar podstawy programowej wych. Przedszkolnego),

'''Orientacyjny czas realizacji zajęć:'''

30 min. – 60 min. (uzależniony od wieku dzieci, możliwości rozwojowych i liczebności grupy) 

'''Formy pracy:'''

Indywidualna, zespołowa, grupowa

'''Pomoce dydaktyczne:'''

Mata edukacyjna Mistrzów Kodowania*, kolorowe kwadraty w ośmiu lub siedmiu kolorach, dzwonki diatoniczne (najlepiej jedne na parę dzieci, jeśli nie ma takiej możliwości, to może być mniej)
*Do przeprowadzenia zajęć nie jest niezbędna mata Mistrzów kodowania, opcjonalnie można przygotować z kolorowych kartek schemat instrumentów, następnie stworzyć z nich kod – instrukcję gry na nich. W takim przypadku kartki warto olaminować, przedłużając tym samym ich trwałość.

'''Przygotowanie do zajęć:'''

* Rozłóż matę edukacyjną MK zakratkowaną stroną do wierzchu, 
* Zgromadź w jednym miejscu wszystkie potrzebne do zajęć materiały, przygotuj kwadraty w takich kolorach, jakie występują w wybranym przez ciebie instrumencie (jeśli kwadraty MK nie występują, w którymś z potrzebnych kolorów, można zamienić na inny, pamiętając o pokazaniu zmiany dzieciom, lub wyciąć z kolorowego papieru i olaminować).
* Rozłóż na macie rozsypane kwadraty w różnych kolorach i poukładaj dzwonki diatoniczne (dzieci starsze), lub bum bum rurki (dzieci młodsze).

 
== „Kolorowa gama” – układamy wzór na podstawie wyglądu dzwonków diatonicznych ==


* Poproś dzieci, żeby usiadły przy trzech bokach maty, jeden bok, niech zostanie pusty.
* Powiedz dzieciom, że na dzisiejszych zajęciach stworzą orkiestrę, która zagra znaną melodię, najpierw jednak poznają instrument, na którym będą grać.
* Poproś dzieci, żeby dokładnie przyjrzały się instrumentom, następnie powiedziały co zauważyły (pozwól wypowiedzieć się wszystkim chętnym dzieciom).
* Jeśli żadne z dzieci nie zwróciło uwagi na długość rurek, lub płytek w dzwonkach spytaj czy wszystkie są takie same, czy czymś się różnią.
* Podziel dzieci na trzy zespoły (skład zespołu wyjdzie naturalnie, ponieważ dzieci siedzą na trzech bokach maty. Konstrukcja maty MK sprzyja pracy w małych grupach, wprowadzając pracę zespołową w sposób naturalny, praktycznie niezauważalny dla dzieci).
* Poproś dzieci o wybranie z maty takich kolorów kwadratów, jakie występują w instrumencie.
* Policzcie wspólnie ile kolorów występuje na instrumencie.
* Zwróćcie uwagę, że po jakimś czasie kolory powtarzają się, a dźwięki im odpowiadające nie są takie same.
* Zagraj dzieciom pełną gamę, policzcie z ilu dźwięków się składa (zwróć uwagę, że pierwszy i ostatni dźwięk gamy jest oznaczony tym samym kolorem, więc jeden z nich, wyższy oznaczycie dodatkowo kropeczką, lub jakimś innym znacznikiem).
* Zagraj gamę jeszcze raz nazywając przy tym poszczególne dźwięki.
* Zapytaj dzieci jak sądzą, które dźwięki będą wyższe, te grane na dłuższych czy krótszych rurkach, płytkach (prawdopodobnie dzieci odpowiedzą błędnie, gdyż nasuwa się skojarzenie dłuższy – wyższy. W przypadku starszych dzieci możecie poruszyć temat fali dźwiękowej).
* Posłuchajcie dźwięków c i c górnego, zobaczcie, która rurka, płytka jest krótsza, a która dłuższa.
* Poproś dzieci, żeby ułożyły na macie schemat gamy na bum bum rurkach, lub cymbałkach, instrumenty zastępując kolorowymi kwadratami (potrzebujecie odpowiedników 8 dźwięków, więc najkrótszy będzie składał się z 1 kwadratu, a najdłuższy z 8). Pierwszy zespół układa c (do), drugi d (re), trzeci e (mi), pierwszy f (fa)…i tak do c (do) górnego.
* Nazwijcie wspólnie wszystkie dźwięki gamy.


== Jaką jestem nutką? – zabawa ruchowa ==

* Powiedz dzieciom, że teraz będziesz grała dwa dźwięki, zadaniem dzieci będzie usłyszenie, który dźwięk jest wyższy. Przy powtórnym zagraniu tych samych dźwięków, w przypadku usłyszenia dźwięku wyższego dzieci wstają.
* W celu uniknięcia kierowania się przez dzieci długością rurek, poproś je o zamknięcie oczu, lub zawiążcie oczy apaszkami (tylko tym dzieciom, które wyrażają na to zgodę).
* Powtórzcie zabawę kilkukrotnie.


== „My jesteśmy krasnoludki…” – gramy melodię na podstawie kodu, w postaci kolorowych kwadratów. ==

* Poproś dzieci o wspólne zaśpiewanie piosenki „My jesteśmy krasnoludki…”, jeśli jeszcze jej nie znają zaśpiewaj sama, lub odtwórz gotowy utwór, następnie zagraj ją na instrumencie.
* Zapytaj dzieci skąd muzycy wiedzą jak mają grać daną melodię.
* Powiedz dzieciom, że dzisiaj będziecie grać na podstawie „zapisu nutowego” w postaci kolorowych kwadratów (omówcie to, że taki zapis jest formą mocno uproszczoną, bo wskazuje tylko dźwięk, natomiast nie wskazuje czasu jego trwania, tu będziemy wspomagać się pamięcią słuchową).
* Ułóżcie wspólnie kod, szukając odpowiednich dźwięków i odpowiadających im kolorów (starszym dzieciom możesz mówić „potrzebuję do, który kwadrat go symbolizował”, młodszym ułóż kod nazywając przy tym dźwięki).
* Młodszym dzieciom rozdaj bum, bum rurki (góra dwa komplety, trudno będzie o wspólne, równe zagranie), po jednej rurce na dziecko.
* Spróbujcie zagrać (wskazuj, który kolor teraz powinien zagrać).

[[Plik:krasnoludki2.jpg]]

[[Plik:krasnoludki3.jpg]]

* Starszym dzieciom rozdaj cymbałki (jedne na parę, będą się zamieniać, jedna osoba z pary gra, druga śpiewa), postarajcie się grać pomału, tak aby łatwo było utrzymać wspólne tempo.

[[Plik:krasnoludki4.jpg]]

* Podziękuj dzieciom za udział w zajęciach, posprzątajcie wspólnie pomoce dydaktyczne.


== Uwagi, sugestie: ==


Instrument typu „rurki” można wykonać samodzielnie. Ja wykonując takie rurki do zajęć korzystałam z instrukcji zamieszczonej na tej stronie:
http://www.pl.euhou.net/index.php/wiczenia-mainmenu-13/mierzymy-otaczajcy-nas-wiat-mainmenu-139/184-skd-si-bior-dwiki

[[Plik:krasnoludki5.jpg]]